Total Pageviews

Friday, 22 January 2016

'Κορακιανίτες και Ένωση'



I've just seen an intriguing post on the website of Ano Korakiana quoting the current Mayor of Corfu, John Kourkoulas, throwing light on a puzzle presented near the time Linda and I first arrived in Corfu in December 2007. Knowing how much the matter interested me, Thanassis Spingos, artist and author of the village website, and Kostas Apergis, Ano Korakiana's historian posted the following letter:
Dear Simon. It is said that before the Union of the Ionian Islands with Greece (1864), inhabitants of Ano Korakiana signed a 'paper' asking the British Government to keep the islands under Britain ... We have been looking for this paper for years at the Greek archives without result. We wonder if you can help us by searching this paper in British archives (Parliament, Colonies archives, Foreign Office etc). We are sure that one of the names that signed the paper is Panos, Panayiotis or Panagiotis Metallinos (Μετταλινος). He was the 'leader'. A similar paper has been signed by inhabitants of Kinopiastes (another village in Corfu) and one village in Zakynthos island...
Discussing village history on the balcony

I searched in the British National Archives.  Fascinating; with many insights on the period of British Protectorate of the Ionian Islands, Ἡνωμένον Κράτος τῶν Ἰονίων Νήσων (1815-1864), but I found no trace of that 'paper'.
Searching the Ionian Protectorate archives at Kew

I knew that, until only the last few years, the philharmonia bands of Kinopiastes and Ano Korakiana did not go into the city to play and march at the annual enosis celebrations every 26th May. I have heard, in the village, that it was not that Ano Korakianas and others in Corfu and throughout the Ionian Islands (the Heptanisi*) wanted to stay under British Protection. While many did support enosis with Mother Greece, there were a significant number of radicals - rizopastis - who did not want the islands to be 'transferred' to Greece and the notoriously corrupt seat of national government in Athens. They wanted an Independent Ionian Republic, Επτάνησος Πολιτεία - like the brief Septinsular State that lasted seven years from 1800. They resented the almost casual, pragmatic way the British washed their hands of their Protectorate and more or less handed the islands over to Greece as a bargaining pawn, knowing that Athens was an easier focus of British interest than the volatile Ionians when it came to pursuing British interests in the Eastern Mediterranean.

See...the words of the Ionian rizopasti Ilias Zervos, contemplating the consequences for the seven islands - the Septinsular Republic as might have been - embracing enosis with a Greece governed from Athens....Zervos’ of Cephalonia believed Britain's power over lonian affairs did not decrease with the end of the Ionian Protectorate in 1864, instead the islands became ‘a Pandora's Box’ for British influence on Hellenic politics [Eleni Calligas (1994), Rizospastai' (Radical-Unionists): politics and nationalism in the British Protectorate of the Ionian Islands, 1815-1964, A9m British Library Shelfmark DX187456 Ph.D., London, London School of Economics, 44-9204. p.300]. Zervos found himself opposing his radicalism to that of Zante's Constantinos Lombardos with his popular and nationalistic triumphing enosis with 'Mother Greece'. Instead of ‘freedom’, Athens had given Corfu and her sisters:
...the pollutant of political corruption, which has brought this miserable nation to its present deterioration and produced as many unscrupulous exploiters as a decaying corpse produces worms.
Eleni Calligas on p.301 of her thesis, quoting from Elia Zervos’ autobiography Βιογραθία Ηλία Ζερβού Ιαχωβάτου Συντεθείσα παρ αυτού (1880) edited by Ch. S. Theodoratos, Athens 1974
Ano Korakiana's village lawyer,  John Kourkoulas, Mayor of Corfu, since the 2014 elections, has been assembling an album of historical notes, including press cuttings, which he's shared with friends in the village. It includes an account of the much debated subject of the reaction of the village to the ending of the British Protectorate of the Ionian Islands and union - enosis - with Greece in 1864...
'Κορακιανίτες και Ένωση' Korakiana and Union 22.01.16              
Ο χωριανός μας δικηγόρος Γιάννης Κούρκουλος, π. Δήμαρχος Κερκυραίων, εδώ και αρκετούς μήνες «συνθέτει» σε περιορισμένο αριθμό και διανέμει σε γνωστούς και φίλους ένα ολιγοσέλιδο «αυτοσχέδιο» έντυπο που περιέχει δικές του σημειώσεις και απόψεις, καθώς και αποκόματα εφημερίδων με ευρέως ενδιαφέροντος θέματα της επικαιρότητας, αλλά και της ιστορίας. Έχοντας τη χαρά να είμαστε ανάμεσα στους αποδέκτες αυτού του υλικού, αντλήσαμε από την πρόσφατη έκδοση μία αναφορά στο πολυσυζητημένο και συνάμα ενδιαφέρον θέμα που αφορά στην «Κορακιάνα και την Ένωση με την Ελλάδα».
«Κορακιανίτες και η Ένωση» είναι ο τίτλος του σχετικού έρθρου στο οποίο ο Γιάννη Κούρκουλος αναφέρει τα εξής:
"Βρήκα επιτέλους ένα δημοσίευμα που είχα διαβάσει πριν από 34 χρόνια, το οποίο είχε χαθεί μέσα στο αχανές προσωπικό μου αρχείο. Πρόκειται για ένα κείμενο του μακαρίτη δημοσιογράφου και ιστορικού Κώστα Δαφνή δημοσιευμένο στα φύλλα της 8ης και 15ης Μαρτίου 1971 της εφημερίδας του «Κερκυραϊκά Νέα», με τίτλο «Ο Γλάδστων, οι Κοινοπιάτες και η Κορακιάνα». Και παρά το ότι έχω αποφασίσει να σταματήσω τη σύνταξη χειρογράφων (μετ’ αποκομμάτων εφημερίδων) φυλλαδίων, δεν μπορώ να το στερήσω από όσους από τους φίλους και γνωστούς μου έκαμαν την τιμή να διαβάσουν το τελευταίο μου φυλλάδιο. Πολύ περισσότερο, που το κείμενο αυτό αποτελεί συνέχεια των όσων εκθέτω για το ίδιο θέμα.
Γράφει λοιπόν ο Κώστας Δαφνής:
«Ακόμη και σήμερα η λαϊκή παράδοση θέλει ότι οι Κορακιανίτες και οι Κοινοπιαστινοί δεν ψήφισαν υπέρ της Ενώσεως της Επτανήσου με την Ελλάδα... Κατά πόσον η παράδοση αυτή στηρίζεται σε πραγματικά γεγονότα δεν θα το ερευνήσουμε σήμερα. Άλλη αιτία, σχετική βέβαια μας οδηγεί στο ίδιο θέμα. Τοποθετείται 5 χρόνια πριν από την Ένωση και έχει σχέση με την αποστολή του Γλάδστωνος στα Επτάνησα. Βρισκόμαστε στα τέλη του 1958 (SB note: 1858?), ο άγγλος απεσταλμένος περιοδεύει στα νησιά και στην κερκυραϊκή ύπαιθρο για να σχηματίσει άμεση αντίληψη για τις πραγματικές διαθέσεις του λαού και να σφυγμομετρήσει το λαϊκό φρόνημα. Μεταξύ άλλων επισκέπτεται τους Κοινοπιάστες και την Κορακιάνα. Για την πρώτη επίσκεψη γράφει σχετικά η εφημερίδα «ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ» της 13ης Ιανουαρίου 1859 με την περιγραφή της επισκέψεως στους Κοινοπιάστες, όπου και εμφανίζεται ότι οι Κοινοπιαστινοί σε ερώτηση του Γλάδστωνος «τι θέλουσι: μεταρρύθμισιν ή ένωσιν», απάντησαν «μεταρρύθμιση», γεγονός που προφανώς τον ευχαρίστησε.
Συνεχίζοντας ο Κ. Δαφνής αναφέρει ότι «τα σημειώματα αυτά (της εφημερίδας) δεν έμειναν χωρίς απάντηση, αφού  στο επόμενο φύλλο της, η «ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ» δημοσιεύει τα εξής:
 «Ελάβομεν επιστολήν υπό του Προεστώτος του χωρίου Σταυρού κ. Αντωνίου Ραρή, δι ής καταψεύδει λόσα δια του Παραρτήματος είπομεν. Ελάβομεν ετέραν επιστολήν υπό του κ. Χ.Γ. Εμμανουήλ Πουλημένου και άλλων προς κατάψευσιν όσων εν τω παραρτήματι είπομεν περό Κυνοπιαστών. Άπαντα ταύτα θέλομεν καταχωρίση προσεχώς»
Και πραγματικά στο φύλλο 49/2-2-1859 δημοσιεύονταν η απάντησις. Τη μεταγράφομεν ολόκληρη:
«Κυνοπιάστες, τη 21η Ιανουαρίου 1859: Υπό των υποφαινομένων κατοίκων του χω­ρίου Κυνοπιάστες, παρακαλείσθε να καταχώρισητε εις το φύλλον σας τα ακόλουθα: Δια του παραρτήματος ύπ’ άριθ. 46 της εφημερίδος, τινές εις ημάς άγνωστοι, επρόσβαλαν και ημάς και τον κ. Γλάδστωνα, ότι ερχόμενος εις το χωρίον μας του επαρρησιάσθησαν πολλοί των κατοίκων και ότι ο κ. Γλάδστων μας ηρώτησεν τί θέλομεν, μεταρρύθμισιν ή ένωσιν; και ότι ημείς τω απηντήσαμεν μεταρρύθμισιν και εις την απόκρισιν ταύτην ευχαριστήθη τα μέγιστα και ότι ο υπασπιστής του έγραψεν εις Κυνοπιάστες (και όχι Κυνοπιάστρες) θέλουν μεταρρύθμισιν και ότι έδωκεν εις δια­φόρους από ολίγα χρήματα και ανεχώρησε, και άλλα όπου αν δώσωμε την απάντησιν αμαυρόνωμεν τον εαυτόν μας. Ούτε μία αλήθεια εγγράφθη περί του αντικειμένου και ημείς στοχαζόμεθα τα αυτά άτομα ως ανόητα, κηρύττοντα ουχί ως φυσικά τέκνα των Ελλήνων, αλλά ως αφύσικα και συκοφάντας. Η δε αλήθεια έχει ούτω: «Την ημέραν των Χριστουγέννων, τας τέσσαρας ώρας μ.μ. εξερχόμενοι πολλοί εκ του ιερού μετά τον εσπερινόν, έφθασε με την άμαξαν και ο κ. Γλάδστων εις την πλατείαν της πρωτευούσης της ιδίας Εκκλησί­ας, και ευθύς εισήλθεν εντός της Εκκλησίας, με την συνοδίαν του και θεωρήσας με περιέργειαν εφιλοδώρησε τον εφημέριον και τον υπηρέτην. Ημείς, χάριν περιεργείας, ερωτήσαμεν τον αμαξηλάτη, τις είναι; και είπεν, ο κ. Γλάδστων... Ευθύς όλοι όσοι παρευρέθησαν παρόντες (διότι οι κάτοικοι του χωρίου αριθμούν έως οκτακόσιοι και ουχί τριάκοντα), τω επεδώσαμεν τον πρεπούμενον χαιρετισμόν και τον συνωδεύσαμεν μέχρι των οσπητίων της κληρονομίας κ. Βιλέτα, όπου θεωρήσας την θέσιν, πολύ ευχαριστήθη. Ακολούθως, πάλιν ήλθαμεν εις την Εκκλησί­αν, όπου είχαν διάφορα γλυκά, (κατά την συνήθειαν της ημέρας), εκ των οποίων έλαβεν ο κ. Γλάδστων και έδωκε πολλών παιδιών εκεί ευρεθέντων, επλήρωσε και κατόπιν αμοιβαίων χαιρετισμών ανεχώρησε... ΄Οχι μόνον όπου ούτε ωμιλήσαμεν δι’ όλου διά ένωσιν ή μεταρρύθμισιν! άλλα ούτε το είχομεν κατά νουν! Εκ του άλλου ημείς είμεθα απόγονοι των Ελλήνων και το επιθυμούμεν πολύ περισσότερον από κάποιους όπου πλαστά λέγουν, θέλουν την ένωσιν... Πλην κατά το παρόν, ο άνθρωπος πρέπει να συμμορφώνεται με τον ορθόν λόγον καί όχι με λόγους ατάκτους και ο­πού δεν έχουν ισχύν» Τέλος ημείς εφέρθημεν εις τον κ. Γλάδστωνα με εξευμενισμόν, τον ευχαριστούμεν δια τον εδώ ερχομόν του και θέλει τω αποδώσωμεν προσωπικώς εν τω δωματίω, όπου κατοικεί, τας ευχαριστήσεις μας καθ’ ο εντιμοτάτω υποκειμένω».
Ταύτα και υποσημειούμεθα I. π. Γεωργίου Χριστόδουλος I. Έμμανουήλ Πουλημένος
Τη δημοσίευση της επιστολής η εφημερίς συνώδευσε με την εξής υποσημείωση: «Συγχαιρόμεθα τους κυρίους τούτους και το χωρίον Κυνοπιάστες και επειδή ημείς δεν έχομεν σκοπόν ουδένα να προσβάλλωμεν, δημοσιεύομεν ευχαρίστως την δήλωσιν των κυρίων τούτων»....
Συνεχίζοντας ο Κ. Δαφνής αναφέρει ότι, ακολούθως, στο φύλλο 51 της 13ης Φεβρ. 1859 (της ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ) βλέπουμε να δημοσιεύεται επιστολή του «εκ Κορακιάνας συνδρομητού» Σταυράκη Μεταλληνού του Σπυρίδωνος, στην όποια ο επιστολογράφος εξιστορεί με λεπτομέρειες τα της συναντήσεώς του με τον Γλάδστωνα, όταν επεσκέφθη το χωριό του και τα όσα ελέχθησαν μεταξύ των. Ο Σταυράκης Μεταλληνός διερμή­νευσε με παρρησία στον ΄Αγγλο απεσταλμένο τα παράπονα των κατοίκων εναντίον της Προστασίας, για να επαναλάβη στο τέλος ότι αίτημα των κατοίκων ήταν η ΄Ενωσις με την Ελλάδα. «Ημείς, είπεν ο Μεταλληνός, είμεθα ΄Ελληνες και Χριστιανοί Όρθόδοξοι, τουτέστιν έχομεν κοινά με τους δούλους και ελευθέρους αδελφούς μας κατά την καταγωγήν και την γλώσσαν και την θρησκείαν, και ως εκ τούτου έπιθυμούμεν να ενωθώμεν με το ΄Εθνος μας. Το εθνικόν τούτο αίσθημά μας καμμία δύναμις δεν δύναται να το εκριζώση εκ της καρδίας μας». Και, έκλεισε την επιστολήν του ο Σταυράκης Μεταλληνός: «Ταύτα είναι, κ. Συντάκτα, τα διατρέξαντα εν Κορακιάνα, τα όποια και σας παρακαλώ να δημοσιεύ­σετε όσον τάχιστα όπως καταψευσθή πας ος τα εναντίον διατεινόμενος και σπερμολογών».
Από όλα αυτά, (αναρωτιέται ο Κ. Δαφνής) τί συνάγεται; Τό απλό συμπέρασμα ότι η ύλη της ιστορίας δεν προσφέρεται πάντοτε καθαρή και αποτοξινωμένη από τα πάθη και τις προσωπικές συχνά αντιθέσεις της στιγμής. Και ότι χρειάζεται μεγάλη προσπά­θεια στον ιστορικό για να ξεκαθαρίση το ιστορικώς αληθινό από τα επιστρώματα, που το έχουν αλλοιώσει".
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΣ
* The Heptanisis or the Ionian Islands are an archipelago of different-sized islands. The largest are Zakynthos or Zante, Corfu, Ithaca, Kephalonia, Lefkada, Corfu, Paxos and, far further south, Kythera; the smaller ones, Antipaxos, Anti-Kythera, the Strofades archipelago, and the Diapontian isles of Erikoussa, Mathraki, Othoni, and Meganisi. 

We may never be sure about this matter. It is obviously a sensitive issue - with the imputation, quite unfair, that these villages were somehow less patriotic than the rest of Corfu. It circumvents the powerful story captured in her thesis, by the scholar Eleni Calligas, of the rival visions of those two Ionian politicians - the rizopasti Ilias Zervos lakovatos (1814-1894) with his hope for an independent Ionian Republic, and the populist Constantinos Lombardos (1820-1888) who pursued union with Greece. I would like to see the primary source evidence surrounding the imputation that the reasons the Philharmonia's of these two villages - Ano Korakiana and Kinopiastes - did not, for more than a century since 1864, attend the celebrations of enosis with Mother Greece - was no more than a matter of speculation and scuttlebutt «...τα εναντίον διατεινόμενος και σπερμολογών».
**** **** ****
A letter from The Gunmakers Arms, Gun Quarter, Birmingham City centre
Hi Simon. I am interested in potentially booking you as a speaker. Could you give me some more information on the Birmingham-related talks you have please.
We are planning to host a series of science-based talks in addition to a series of talks based around an historical theme at our pub, the Gunmakers Arms. We have a loose theme of topics including anything related to Birmingham, alcohol (and related industries) and sport. If you or any of your colleagues could deliver talks which would be suitable please let me know.
The speakers we have lined up so far are listed below.
Regards
Darren, Office Manager
Historical Talk Series. Kay Hunter – ‘The Last Public Hanging in Birmingham’, Tuesday 26th JanuaryRuth Cherrington, Club Historians – ‘The Social History of Working Men’s Clubs’, Thursday 18th FebruaryDr Malcolm Dick, University of Birmingham – ‘The Industrial Enlightenment and the Luner Men in the 18th Century’, Wednesday 30th March Professor David Williams, Loughborough University – ‘The Early Days of the Birmingham Gun Quarter, Tuesday 17th May 0121 439 7253 Two Towers Brewery, Unit 1 Mott Street Industrial Estate, Hockley B19 3HE

Dear Darren
Interesting to hear from you, and so glad to see The Gunmakers back in business.
You enquire about my ‘colleagues'. As a local speaker I’m a one-man band. I talk only about the 'Founding of Handsworth Park' towards the end of the 19th century, based on the research for my story of our local park -  I have film, texts, maps, postcards and photographs to illustrate a talk that can be between 20 minutes and an hour, with space for discussion and questions. I charge £30, but if there’s a favourite local charity at The Gunmakers I encourage my hosts to have a collection to pass on themselves. You can buy me a choice of Baskerville Bitter and Hockley Gold (:))
As a founder member of the Friends of Handsworth Park in 1994 I was among a small group lobbying to save Handsworth Park, helping organise a campaign which finally brought about a ceremonial re-opening in Summer 2006, I contributed to Birmingham City Council’s winning £9,000,000 lottery grant that funded the park's restoration during the early years of this century.
I’ve lived with my family in Handsworth, 300 yards from the Park’s main gate, for forty years. I was a lecturer at Birmingham University’s School of Public Policy between 1973 and 2010. I am Hon.Sec of a local charity ‘Handsworth Helping Hands’ (find us on Facebook).
To support the winning lottery bid to restore Handsworth Park I wrote a history of the founding of the Park. First paragraph:
"As the civic gospel of municipal improvement spread from Birmingham into the estates of Handsworth, its local government leaders saw a public park as a benefit for the district. Following the setting up of an education board and a free library, the adoption and proper kerbing of roads, street lighting, tramways and the construction of sewers,influential voices in the district began to speak of the need for a “lung” in the city. They did not pursue the idea simply out of expediency or to raise the value of their properties. Such self-interest was present - used unashamedly to strengthen their case among the practically minded citizens of Handsworth - but opposition to the Park from that quarter was at times so intense that calculative motives alone would not have carried the project through.” p.1, Baddeley, S (1997) The Founding of Handsworth Park 1882-1898, Birmingham University
I tell the story of how our local park was founded, despite opposition from rurally minded people, who could not imagine how the Staffordshire countryside would in a few decades become a suburb of the great working city, its populace grateful for the foresight that saved a few fields to create a public park - now just 2.1 miles from the Gunmakers Arms, or 15 minutes on my bicycle. The idea of a park in Handsworth was also opposed by people who didn’t want ‘the roughs of Birmingham’, as they saw them, ‘despoiling' the attractive suburb to which they’d escaped from the city in whose industrial quarters they were making their money. Here’s me talking about my enthusiasm for the park a few years ago

If I can answer any more questions do get in touch.
I tend to be in and out of the UK for just under half the year but I’m easy enough on to contact and would be delighted to speak on my favourite subject.
Kindest regards
Simon
*** *** *** ***
It was the best of years, it was the worst of years
Richard Pine, The Irish Times, 26th Jan 2016
It was (to paraphrase Dickens) the best of years, it was the worst of years. On January 25th last year Greeks elected their first ever left-wing (as distinct from socialist) government. This, Syriza, led by Alexis Tsipras, was both A Good Thing and Not Quite Such A Good Thing. Dickens continues the opening of A Tale of Two Cities by pairing wisdom/foolishness, belief/incredulity, light/darkness and hope/despair. In the past year Greeks have had all of these in excess. The jubilation at the (apparent) rejection of the bailout in the July referendum, followed by the realisation that nothing, but nothing, had changed, underlined how fragile and fickle the democratic process can be...
...And the past year has emphasised that there are two Greeces. Not the us-and- them, have-and-have not division, but the underlying causes that are, apparently, indelible. On one side the cancerous corruption favouring the oligarchs and plutocrats, and on the other what Myles na gCopaleen would have called “the Plain People of Greece” who just want to get on with their lives.
The corrupt state is the result of decades of Plain People innocently, blindly and stupidly trusting politicians, and one year of well-meaning but naive policies cannot undo that corruption. Former finance minister Yanis Varoufakis said (in Kilkenny, interviewed by RTÉ’s Miriam O’Callaghan): “The oligarchs were completely untouched by the troika”. And he said Syriza’s surrender to the troika “makes them absolutely incapable of effecting change”...
...The past year has been wake-up time for everyone. The international financial community is waking up to the fact that for so long it denied that the Greek debt could be restructured; it’s now admitting that the austerity programme was a textbook remedy for an as yet undiagnosed problem which they didn’t understand.
The EU negotiators are beginning to admit that most of the figures bandied about are in fact illusory and that most of the negotiations have been a cosmetic job to obscure the fact that neither side has any faith in the figures.
Tsipras is waking up to realise that, in order to stay in power, he has to rely on big business, which is represented in his cabinet by ministers who, like some of the county councillors named in the recent RTÉ Investigates programme, had “overlooked” their declaration of interests and understated their assets.
Greeks would have watched the RTÉ programme and said “So what? What’s new? What’s there to shout about?” Clientelism and bribery are so endemic that these blips would never have got air time in Greece, not least because most media are controlled by the plutocrats....As journalist Nick Malkoutzis says, Greeks are “torn between love for their country and hate for what it has become”. Throughout my book Greece Through Irish Eyes (SB note: my review of RP's book) I emphasised the need to both love and mourn Greece: to recognise that within everything lovable there is also something to mourn, and vice versa. I mourn the events and circumstances that created the past year of triumphs and defeats.
But I love what I see in the village where I live: the way parents cherish their children and want to give them the best chance in life. I love the sight of truckloads of olives going to the oilery at the end of the village street; the way I can barter fruit for eggs with my neighbour. And I love it that a retired telephone engineer will fix my phone when it’s struck by lightning, and refuse any payment, saying, “Give me a copy of your book instead. It’ll be valuable when you’re dead.” 

No comments:

Post a Comment

Back numbers

Simon Baddeley